Translate

środa, 24 listopada 2010

Słowniczek pojęć numizmatycznych :

NUMIZMATYKA - Nauka pomocnicza historii badająca monety i niemonetarne środki płatnicze jako źródła historyczne w aspektach gospodarczym, technicznym, politycznym, artystycznym i kulturowym. W rozumieniu potocznym numizmatyka to dziedzina kolekcjonerstwa, której obiektem zainteresowań są monety i banknoty - niekiedy nie mające charakteru obiegowego monety kolekcjonerskie i próbne, a w przypadku banknotów tzw. specimeny.

MONETA OBIEGOWA - to moneta wybijana w masowych ilościach przeznaczona jako środek płatniczy powszedniego obiegu.

MONETA OKOLICZNOŚCIOWA - moneta o nakładzie zbliżonym do obiegowego, lub nieco mniejszym, lecz wybijana tylko jeden raz, bez powtórnej emisji w kolejnych latach.

MONETA PLATEROWANA - moneta pokryta na zewnątrz cienką warstewką kruszcu lub metalu, który osłania rdzeń monety.

BILON - pieniądz w postaci monet w niskich nominałach.

DATA EMISJI - rok, bądź dokładna data wydania monety bądź banknotu.

DENOMINACJA - wymiana, zastąpienie używanych nominałów nowymi po z góry ustalonym kursie. Ostatnia denominacja w Polsce została przeprowadzona w 1995 roku przy kursie 10000zł starych = 1zł PLN. Do dzisiaj Narodowy Bank Polski wymienia stare monety i banknoty na nowe.

GRADING - proces potwierdzenia autentyczności monety wraz z określeniem stanu zachowania monety oraz opakowania w pudełku tzw. slab, trumienkę. .Firmy gradingowe to NGC, PCGS oraz polskie firmy GCN, PCG.

HOLDER - jest to opakowanie papierowe mające chronić monetę przed czynnikami zewnętrznymi. Na środku holdera, jest wizjer - specjalna folia, która umożliwia oglądanie awersu i rewersu monety.

AWERS - główna strona monety lub medalu, a więc strona, na której widnieją najczęściej "dane" emitenta. Bywa na niej portret, imię lub herb emitenta. W przypadku współczesnych monet polskich awersem jest strona z godłem państwa. Na banknotach strona główna zawierać musi nazwę emitenta i podpisy odpowiedzialnych osób.

REWERS - odwrotna w stosunku do awersu strona monety lub banknotu, zawierajaca przeważnie mniej ważne informacje - rozmaite motywy ikonograficzne, np. budowle, popiersia sławnych ludzi, itd.

EMITENT(wydawca) - władza zwierzchnia państwa bądź bank emisyjny, który wydał daną monetę czy banknot, np. Narodowy Bank Polski.

MENNICA - wytwórnia monet, medali, orderów, stempli, obecnie także zakład przetwórstwa metali szlachetnych.

MONETA KOLEKCJONERSKA
- moneta wybijana w znacznie mniejszych ilościach niż monety obiegowe, przeznaczona na rynek kolekcjonerski. Zalicza się tu również monety bite masowo z napisem PRÓBA oraz lustrzanki. Ceny tych monet od początku przewyższają ich nominał, co automatycznie powoduje, iż taka moneta nigdy nie trafia do obiegu.

MONETA BIMETALICZNA - moneta wykonana z dwóch różnych metali lub stopów, połączonych ze sobą mechanicznie np. nasza obiegowa moneta o nominale 2zł lub 5zł.

PATYNA - jest to warstewka tlenków koloru od jasnozielonego do szarozielonego. Jej głównym składnikiem przy czystej atmosferze jest zasadowy węglan miedzi, natomiast w otoczeniu atmosfery przemysłowej, zawierającej dwutlenek siarki, towarzyszy jej zasadowy siarczan miedzi. Patyna jest powłoką trwałą, jako ostatni etap procesu korozji. Przedtem czyste powierzchnie metalu pokrywają się najpierw czarnym tlenkiem miedzi, i to on czasem przechodzi w trwałą patynę.

STEMPEL LUSTRZANY
- moneta wybita takim stemplem posiada idealnie wypolerowane(lustrzane) tło i matowy wizerunek. Stemplem lustrzanym bite są m.in. monety srebrne i złote kolekcjonerskie.

STEMPEL ZWYKŁY
- monety wybite takim stemplem posiadają matowe tło i wizerunek. Stemplem zwykłym bite są m.in. polskie obiegówki.

1 komentarz:

  1. Dobre podejście do tematu o numizmatyce w szczególności dla początkujących zbieraczy. Polecam od siebie jeszcze czytanie na bieżąco http://www.skarbnicanarodowa.org gdzie pojawia się wiele ciekawych artykułów nawiązujących do tej tematyki. Warto na samym początku znać różnice pomiędzy stemplem lustrzanym a stemplem zwykłym, gdyż to sprawia najwięcej problemów na samym początku osobom rozpoczynającym swoją przygodę z numizmatyką.

    OdpowiedzUsuń